Mae ffin ddeuheuol ardal Sir Frycheiniog yn dod o fewn cymoedd glo De Cymru, mae’r rhan fwyaf o’r rhain yn siroedd ar hyd yr arfordir.
Daeth y glo oedd yn y ddaear yng Nghlydach, Ystradgynlais ac Abercraf yn fwy gwerthfawr wrth i’r Chwyldro Diwydiannol yn ystod blynyddoedd Fictoria gynyddu’r galw am haearn a dur. Roedd systemau cludiant gwell yn golygu bod y cymoedd glo anghysbell yn medru cael eu hagor, a bod y gweithfeydd haearn yn gallu anfon eu cynnyrch tua’r de i’r arfordir.
Roedd hyn yn golygu bod adnoddau naturiol fel haearn mwyn a glo oedd yn yr ardal yn caniatáu i ardal Ystradgynlais brofi blynyddoedd ffynniannus iawn.