Llanandras a'r cylch
Bywyd ysgol
  Beth a wneir yn yr Ysgol ?  
  Pan sefydlwyd rhwydwaith o ysgolion pentref ar draws yr ardal yng nghyfnod Fictoria, nid oedd y mwyafrif o’r disgyblion cyntaf erioed wedi bod yn yr ysgol o’r blaen. Roedd ambell un o’r plant ffodus o bosibl wedi dysgu’r wyddor gan rywun yn y teulu oedd yn gallu darllen neu wedi dysgu i ddarllen o bosibl yn Ysgolion Sul y capeli neu eglwysi.  
 

Roedd athrawon ym mhob un o’r ysgolion lleol yn cael problemau wrth gael y plant i ddeall yr hyn a ddisgwyliwyd ganddynt yn yr amgylchiadau newydd hyn.

Roedd y plant yn cael eu rhannu’n Safonau neu grwpiau yn ôl eu gallu, nid eu hoedran.
Fel arfer, byddai’r Athrawon oedd yn ddisgyblion sef y disgyblion hyn oedd yn hyfforddi i fod yn athrawon eu hunain ac yn derbyn cyflog bychan yn dysgu’r safonau is.

Nid oedd disgybl yn gallu gadael Safon a symud ymlaen i’r un nesaf hyd nes y byddai ef neu hi wedi pasio profion i ddangos eu bod yn barod.

Victorian classroom
 

Byddai’r holl weithgareddau yma’n digwydd yn yr un ystafell ar yr un pryd, gan mai dim ond un ystafell oedd ar gael i ddysgu’r plant yn y rhan fwyaf o ysgolion pentref.

Yn ôl i ddewislen ysgolion Llanandras
.
.