Mae’r map a welwch chi yma yn seiliedig ar fap y degwm yn 1840 ac mae’n rhoi syniad o sut bentref oedd Llangynog ar ddechrau cyfnod Fictoria.
O’r map gallwn weld fod y gymuned fynyddig hon wedi datblygu lle mae dwy afon yn cwrdd ac mae yna lwybr pwysig yn croesi mynyddoedd y Berwyn i’r Bala.
Yn debyg iawn i lawer o fapiau’r degwm nid oedd Gogledd wedi’i nodi ar ben y map. Rydym wedi ei droi o gwmpas er mwyn ei wneud yn haws i’w gymharu gyda’r map diweddarach.

Mae canlyniadau cyfrifiad 1841 yn dweud wrthym pwy oedd yn byw yn y gymuned tua’r amser yma.
Roedd dau brif fath o waith yn y plwyf sef "y chwarel", a’r cloddwyr plwm. Heb amheuaeth roeddynt yn byw mewn bythynnod bach gwasgaredig y gallwch eu gweld ar y map.
Hefyd roedd yna deilwr, crochenydd, gwëydd a chwper yn y gymuned. Roedd un dyn - Ismail Phillips – yn ennill ei fywoliaeth fel llifiwr. Roedd yn llifo boncyffion coed mawr gyda llaw i wneud planciau.

Cymharwch gyda Llangynog yn 1902...

Yn ôl i ddewislen map Llanfyllin