| Lladdwyd o dan gerbyd Ei Arglwyddiaeth |
|
Engrafiad
o Marcwis Hartington
|
Roedd Marcwis
Hartington yn ddyn pwysig iawn yng nghymdeithas Fictoraidd. Roedd
yn y Senedd am flynyddoedd lawer gan gynnwys dau gyfnod fel AS Sir Faesyfed.
Roedd y Frenhines Fictoria yn awyddus iddo ddod yn Brif Weinidog. Ond gwrthododd.
Yn ddiweddarach daeth yn 8fed Dug Swydd
Dyfnaint ac etifeddodd ystâd anferth
Chatsworth. Byddai ei orymdaith i mewn i Dref-y-clawdd ym mis Ionawr 1874 wedi bod yn olygfa drawiadol, ac roedd llawer o fechgyn o Ysgol Genedlaethol y Bechgyn Tref-y-clawdd yno i wylio a chynorthwyo. Mae’r darn yma o Lyfr Cofnod yr ysgol - |
 |
|
30
Ionawr
1874 |
 |
"A melancholy occurrence took place yesterday in connection with the Marquis' entry. As some of the boys were assisting in drawing the carriage containing hisLordship and others, the vehicle over-ran them in going down an incline, and so caused the death of one boy (Robert Morris, 3rd Class) by the wheel passing over him..." |
|
"... One other boy (Phillips, 1st Class) was also injured, but only slightly". Mae’n ymddangos bod y ceffylau oedd yn tynnu’r cerbyd wedi’u harwain i ffwrdd pan gyrhaeddodd y Marcwis Tref-y-clawdd, a thynnwyd y cerbyd gan ddynion lleol â rhaffau. Digwyddodd y ddamwain i lawr y llethr o bont yr afon. Yn fwy na thebyg roedd bechgyn yr ysgol eisiau helpu, a chael bod yn agos at yr hyn oedd i’w weld, digwyddiad cyffrous iawn mewn tref fechan. |
 |
|
Ond digwyddiad trasig iawn a fu i’r ysgol yma yn Nhref-y-clawdd. Adroddir bod y Marcwis wedi ymweld â’r bobl a anafwyd y diwrnod wedyn. |
||