Cyn cychwyn y lluoedd heddlu roedd
cyfraith a threfn yn cael ei gynnal gan gwnstabliaid
y plwyf, sef pobl leol oedd yn gwneud y gwaith am flwyddyn.
Fel arfer nid oeddynt wedi cael unrhyw hyfforddiant ac yn aml iawn nid
oeddynt am wneud y gwaith.
Ar ddechrau teyrnasiad y Frenhines Fictoria pasiodd y llywodraeth Ddeddf
yn gadael i siroedd fel Sir Frycheiniog gychwyn Heddlu Sirol neu luoedd
heddlu. Daeth lluoedd heddlu tebyg yn Sir Drefaldwyn yn fuan wedi hyn
(edrychwch ar y tudalennau ar Journal
Cwnstabl Jones) ond ni ddaeth un yn Sir Frycheiniog. Yn lle hyn penderfynodd
y Sir i gael nifer Uwch Arolygwyr yr Heddlu
oedd yn cael eu talu am y gwaith i wneud yn siwr bod y cwnstabliaid plwyf
yn gwneud eu gwaith yn iawn ac i roi cymorth iddynt.
Yn ystod Hydref 1850 rhoddwyd gorchmynion gan yr ynadon i roi gwisg swyddogol i Uwch Arolygwyr yr Heddlu. Mae’r darn o’r cofnodion a welwch chi nesaf yn sôn am ba ddillad y dylent fod yn eu gwisgo ac mae’r llun ar y (dde) yn dangos sut oeddynt yn edrych.
