Yr un fath â heddiw, ardal wledig oedd plwyf Cegidfa yng nghyfnod Fictoria, ond roedd y pentref yn llai o lawer (gwelwch y tudalennau mapiau). Roedd yno ffermydd tir uchel a ffermydd mwy ar lawr y dyffryn.
Roedd cangen o’r gamlas yn cynnig cyfle i’r bobl leol anfon eu cynnyrch i farchnadoedd oedd ymhellach i ffwrdd.
Enillai’r mwyafrif eu bywoliaeth ar y tir, ond roedd eraill yn ennill eu bywoliaeth trwy gynnig gwasanaeth i’r gymuned, (e.e. gofaint, melinwyr, certwyr, a.y.b.).

Cymharwch y graff hwn â rhai o blwyfi eraill yr ardal.
A yw’r duedd gyffredinol yr un fath ?
Os yw’r duedd yn wahanol, ym mha ffordd mae’n wahanol ?
Beth oedd yn digwydd yn yr ardal yn yr 1860au a allai fod wedi achosi twf yn boblogaeth unwaith eto ?

Yn ôl i ddewislen poblogaeth Y Trallwng

.