Y Trallwng a'r cylch
Bywyd ysgol
  dim arian, dim ysgol !  
Victorian penny

Yn y rhan fwyaf o’r ysgolion Fictoraidd, byddai’n rhaid talu am addysg plant. Dim ond rhyw ychydig geiniogau’r wythnos oedd y gost, ond roedd llawer o’r teuluoedd yn dlawd iawn ac roedd yn anodd iawn ar rai ohonynt ddod o hyd i’r arian.
Er hynny, roedd gan y mwyafrif o’r ysgolion reolau llym ynglyn â thalu’n gyson, fel mae’r cofnod hwn o Lyfr Log Ysgol Buttington yn dangos...

Victorian penny
13 Gorffenaff
1886
School diary entry "Isaac Evans' children have been sent home because their parents will not pay the proper school fees."....
  Mae’r ddau nesaf o Ysgol Gunrog Road, ac mae’r ail yn dangos fod rhai pethau’n cael eu cymryd i ystyriaeth wrth ddelio â’r teuluoedd tlotaf...  
6 Mehefin
1884
School diary entry "Punished William Oliver for spending his school pence"
2 Rhagfyr
1889
School diary entry "Sent Richard James & Morris Wilcox home for their school pence, both brought notes saying that they were too poor to pay. Let them remain in School".
  Daeth Addysg am ddim i rym i’r rhan fwyaf o’r ysgolion gan y Llywodraeth ym Medi 1891, ac o ganlyniad roedd y presenoldeb yn well ar y cyfan. Roedd Ysgol Buttington yn gobeithio y byddai...  
14 Awst
1891
School diary entry "It is to be hoped that the attendance will greatly improve when the Free Education Act comes into force in September".
 

Nododd yr ysgol hon fod y nifer a ddaethai i’r gwersi ym mis Hydref yr uchaf ers saith mlynedd, ond nododd hefyd "There are still absentees".
Fel y gwelwch o Lyfrau Log eraill ar ein gwefan, roedd bron yn amhosibl cael POB plentyn i ddod i’r ysgol !

Yn ôl i ddewislen ysgolion Y Trallwng

 

Hyd yn oed ar ôl cyflwyno addysg rad ac am ddim, roedd ar lawer o’r rhieni angen y plant hynaf i weithio ar y fferm neu’r tyddyn yn hytrach na mynd i’r ysgol.