Y Trallwng a'r cylch
Bywyd ysgol
  Un mis – tri phlentyn yn farw  
  Weithiau, mae’r cofnodion dydd i ddydd yn y Llyfrau Log neu ddyddiaduron swyddogol ysgolion Fictoraidd yn gwneud i ni sylweddoli pa mor galed oedd bywyd pob dydd i lawer o bobl yn y dyddiau hynny.
Mae’r rhan yma o dudalen o ddyddiadur Ysgol Y Belan ger Y Trallwng ar ddechrau 1878 yn sôn am ychydig dros fis o amser...		 Doctor with sick child
17 Ionawr
1878
 School diary entry
 

17 Ionawr - "School visited by Lady Harriet Herbert and Miss Corrie. 40 children present. One boy died on the 12th".
25 Ionawr - "Received notice of H.M.Inspection on the 9th February".
30 Ionawr -"School visited by Miss Corrie".
4 Chwefror - "Attendance good. One boy died on 30th January".
11 Chwefror - "Average very fair".
22 Chwefror - "One girl died on 15th".
Roedd cofnod ychydig yn gynharach ar Ionawr 7fed yn dweud - "School reopened after Christmas holidays. One girl died during holidays".
Felly roedd pedwar o blant o’r ysgol wledig, fechan hon wedi marw o fewn ychydig o wythnosau i’w gilydd, a chawson nhw mo’u henwi hyd yn oed yn y cofnodion byr yn y Llyfr Log !

Yn ôl i ddewislen ysgolion Y Trallwng

 
Er na ddywedwyd beth oedd achos y marwolaethau, roedd salwch difrifol yn beth cyffredin iawn mewn ysgolion cynnar. Byddent yn cau yn aml i geisio rhwystro lledaenu afiechydon difrifol, fel y gwelwch ar dudalen arall.