Talgarth a'r cylch
Mapiau Fictoriaidd
  Bronllys yn 1887  
 

Mae’r llun a welwch chi yma yn seiliedig ar fap yr Arolwg Ordnans a gyhoeddwyd yn 1887 ar raddfa 25 milltir = 1 fodfedd. Oherwydd bod y map ar raddfa fawr roedd gwneuthurwyr y map yn gallu rhoi llawer o fanylion arno.
Gallwn weld yma nad yw siâp y pentref ar y cyfan wedi newid llawer er bod yna newidiadau wedi bod i fywydau’r bobl.

 
 
 

Gallwn weld ar un cip fod y tir comin gyda’i stribedi oedd i’w gweld y tu ôl i’r Neuadd ar fap y degwm wedi’i amgau. Er bod hyn yn golygu fod y tir yn fwy cynhyrchiol, roedd hefyd yn golygu nad oedd pobl dlawd y pentref bellach yn gallu defnyddio’r tir ar gyfer pori.

 
 

Roedd yna ysgol ym Mronllys yn 1839 ond mae’r map yma’n dangos ysgol newydd wrth ymyl yr eglwys. Erbyn yr amser yma roedd pob plentyn lleol yn cael addysg, p’un ai oeddynt yn ei fwynhau ai peidio roedd hyn yn well na gweithio oriau hir ar y tir !
(Edrychwch ar y tudalennau ar ysgolion).

Cymharwch gyda’r map o Bronllys yn 1839...

 
 

Yn ôl i ddewislen mapiau Talgarth