Roedd yr ardal wledig o gwmpas Dyffryn Hafren yn bell oddi wrth yr awdurdodau yn y trefi lleol, ac roedd bob amser yn anodd i’r heddlu gadw llygad ar y tiroedd uchel yma. Tyfodd y Drenewydd yn gyflym ac roedd yno boblogaeth druenus o dlawd. I rai ohonynt roedd troseddu yn ffordd o gael gwared â’u hanawsterau.

Gwellodd plismona yn ystod Oes Fictoria, a newidiodd y cosbau a roddwyd i droseddwyr yn fawr, ond cyn hynny cafodd yr ardal gryn dipyn o gyfnodau cythryblus.

Dewiswch o’r pynciau isod i weld rhai achosion lleol.