Ar ben absenoldebau oherwydd gwaith ar y fferm, neu helpu adref, y prif achos arall oedd yn cadw plant o’r ysgol oedd salwch. Roedd heintiau megis y pas, y frech goch, y frech wen, difftheria a heintiau marwol eraill yn gyffredin iawn mewn ysgolion yn oes Fictoria.
Roedd bwyd ac amgylchiadau byw nifer o deuluoedd yn ddrwg, a byddai salwch yn lledu drwy’r gymuned yn gyflym iawn fel mae’r esiampl hwn o Ysgol Abergwesyn yn dangos yn 1897...

Mae’r nodyn yma yn dod o ddyddiadur...
20 Ionawr - "There has been an outbreak of Diptheria in the village of Llangammarch, and as there has been one fatal case, a great many parents kept their children at home for fear of infection..."
Roedd difftheria yn gyffredin iawn yn oes Fictoria, ac yn arwain at lid yn y gwddf. Roedd yn heintus iawn, ac yn achosi nifer o farwolaethau, ond erbyn hyn mae’n weddol prin.
Mae mwy o wybodaeth am salwch ac ysgolion ar y dudalen nesaf...

Marwolaeth yn rheulu, eto...
.
.