Llanfair Caereinion
Bywyd ysgol
  Amhosib gweld trwy’r mwg...  
Drawing by
Rob Davies

Roedd y lle tân neu stôf yn yr ystafell ddosbarth oes Fictoria yn gwneud gwahaniaeth mawr yn ystod y gaeaf yng Nghymru ! Mae yna lawer o enghreifftiau mewn Llyfrau Cofnod ysgolion sy’n sôn am inc yn rhewi yn y potiau, a phrinder coed a glo i wresogi’r ystafell.

Ym mis Ionawr 1881 fe wnaeth yr Arolygydd Ysgolion fygwth gadael a hynny heb gyflawni ei archwiliad swyddogol o Ysgol Llanllugan os nad oedd yr ysgol yn ddigon cynnes ar ei ymweliad nesaf ! Mae’n edrych yn debyg fod yr ysgol yma wedi cael llawer o drafferthion gyda thannau...

Smokey schoolroom
 

Ysgrifennwyd hwn yn y Llyfr Cofnod ym mis Tachwedd 1893 ...

23 Tachwedd
1893
School diary entry "Thursday. School assembled, but the room was so filled with smoke that it was impossible to see or speak. Fire put out, but cold being intense, children were dismissed".
 

Doedd pethau fawr gwell ychydig flynyddoedd yn ddiweddarach, ym mis Ionawr 1897...

22 Ionawr
1897
School diary entry "Dismissed at 3.30 this afternoon, owing to the smoke, which comes puffing down the chimney in volumes".
 

Roedd hyn yn digwydd yn aml yn ysgol Llanllugan rhwng 1881 a 1898, gyda phlant yn cael eu hanfon allan i’r oerfel tra bod y tân yn cael ei ddiffodd.
Fe fyddech yn meddwl y byddai’r broblem gyda’r simnai wedi’i datrys mewn llai na 17 mlynedd !

Yn ôl i ddewislen ysgolion Llanfair Caereinion

 

Yn ôl i'r top
Ewch yn ôl i dudalen ddewis Llanfair Caereinion