Y
Gelli a Dyffryn Gwy
Mapiau Fictoriaidd
Y Gelli tua 1836 | ||
Mae’r map isod wedi’i seilio ar fap Arolwg Ordnans 1836 ar raddfa 1 fodfedd = 1 filltir. Rydym wedi chwyddo’r map er mwyn gweld mwy o fanylion. Mae’n rhoi syniad da i ni o’r dref ym mlynyddoedd cyntaf teyrnasiad Fictoria. Nid ydyw siâp tref Y Gelli wedi newid bron ddim ers iddi gael ei chreu yn yr oesoedd canol |
||
|
1.-Gellir gweld llinell y ffordd dram yn rhedeg trwy’r dref ar hyd lan yr Afon Gwy yn glir ar y map. Mae’r llythyren W sydd ar y map yn dangos ble roedd y lanfa. Yno roedd y tramiau’n cael eu llwytho a’u dadlwytho. (Ewch i’r tudalennau ar Ffordd dram i gael gwybod mwy.) | ||
2.-Gellir gweld Castell Y Gelli’n glir ar ei domen.. Erbyn yr amser y lluniwyd y map hwn nid oedd y castell yn cael ei ddefnyddio fel caer bellach. Roedd ty wedi cael ei godi o’r garreg oddi mewn i gyffiniau’r castell yn yr 17fed ganrif. Am y rhan fwyaf o gyfnod Fictoria roedd y Parch. W.L.Bevan, offeiriad Eglwys y Santes Fair ac yn ddyn adnabyddus yn y dref yn byw yn y ty yma. | ||
3.-Mae ffin Ogleddol a Dwyreiniol Y Gelli yn gorffen gyda llinell y waliau canol oesol fel y mae yn dal i wneud hyd heddiw, yn 2002. | ||
To Er mwyn gwybod pa fath o bobl
oedd yn byw ac yn gweithio yn Y Gelli ar ddechrau teyrnasiad y Frenhines
Fictoria, ewch i’r tudalennau ar Ennill Bywoliaeth. |
Cymharwch â'r Gelli yn 1887.. | ||