Byddai plwyf Llanelli yn cynnwys Clydach, Gilwern a rhan o Frynmawr.
Roedd llawer o weithwyr yn byw yn y cymunedau diwydiannol hyn. Roedd poblogaeth y plwyf yn 1841 bron ddwywaith cymaint â’r boblogaeth yno yn 1831.
Digwyddodd y codiad cyflym hwn oherwydd bod Gwaith Haearn Clydach wedi ehangu. Gostyngodd y boblogaeth yn sydyn rhwng 1861 a 1871 oherwydd bod y gwaith haearn hwnnw wedi cau.

Cymharwch y graff â graffiau cymunedau eraill megis Llangynidr neu Llangatwg.
Ydy’r tueddiadau ‘run fath neu ydyn nhw’n wahanol?
Pam, yn eich barn chi, y dechreuodd poblogaeth Llanelli ostwng tua diwedd Oes Fictoria?

Yn ôl i ddewislen Poblogaeth Crughywel