| |
1.
Daeth y rheilffordd i Llanfair-ym-Muallt
(er mai yn Llanelwedd mae'r orsaf.) Roedd hon yn cysylltu'r dref a'r ardal
o'i chwmpas gyda rhwydwaith eang y rheilffyrdd oedd yn gwneud teithio drwy'r
wlad a chludo nwyddau yn haws o lawer. Hefyd roedd hyn yn caniatáu i Lanfair-ym-Muallt
(a Llangamarch a Llanwrtyd) ddenu ymwelwyr i gymryd y dwr mwnau ac i ddatblygu
yn drefi sba. (gwelwch y tudalennau ar drafnidiaeth) |
|
| |
2.
Roedd ysgol ar gyfer plant cyffredin
y dref wedi cael ei sefydlu. Roedd hyn yn beth pwysig gan fod y plant yn
cael eu dysgu i ddarllen Saesneg a sgiliau eraill oedd yn golygu fod gwell
cyfle iddynt ar gyfer cael gwaith ar ôl iddynt dyfu. (gwelwch y tudalennau
ar fywyd yn yr ysgol) |
|
| |
3.
Yn 1840 roedd yna sgwâr gwag ar ben y bont, mae'r map hwn yn dangos y
Neuadd y Farchnad grand a gafodd ei chodi yn 1877. Erbyn hyn
dyma Ganolfan Celfyddydau Glannau'r Gwy. |
|
| |
4.
I'r de o dref Llanfair-ym-Muallt mae Undeb Deddf y Tlodion wedi adeiladu
wyrcws newydd i roi llety i dlodion
yr ardal oedd heb y modd i gynnal eu hunain. Roedd pobl yn cael eu cloi
yma nes roeddent yn gallu ennill arian yn y gymuned ar y tu allan. Cafodd
ei adeiladu yn 1877 a'i ddymchwel yn 1941 (gwelwch y tudalennau ar ofalu
am y tlodion) |
|
| |
5.
Mae'r hen sianel ddwr oedd yn gwahanu'r Gro a'r dref wedi cael ei llenwi.
Daeth y Gro yn barc gyda bandstand.
Roedd hyn i gyd yn rhan o ymdrechion y dref i ddenu ymwelwyr newydd i ddod
ar eu gwyliau yma, ac i yfed o'r ffynhonnau. Sylwch ar draws y stryd i gyfeiriad
y De, fod Heol y Glannau yn ymestyn i'r Stryd fawr, a bod Plas y Glannau
wedi cael ei adeiladu. |
|
