Roedd Madam Adelina Patti yn gantores opera enwog a oedd yn canu yn y prif dai opera ar draws y byd yn yr 1880'au a 1890'au. Er iddi gael ei geni yn Sbaen ac mai o’r Eidal oedd ei rhieni, priododd yma yng Nghymru ac yma treuliodd y rhan fwyaf o’i bywyd yng Nghastell Craig-y-nos ger Ystradgynlais.

Pan yr oedd hi ar ei mwyaf enwog roedd yn medru ennill £1,000 am un perfformiad, swm anferth o arian y bryd hynny. Ond roedd yn gantores haelionus iawn a gwnaeth lawer i helpu pobl leol yng Nghymru.
Mae’r darlun yma o Madam Patti wedi dod o Amgueddfa Brycheiniog.

Mae cofnodion ysgol Ynysgedwyn yn sôn am y caredigrwydd y dangosodd, fel yr enghraifft yma o 1892:
"Madame Patti Nicolini gave a treat of tea and cake to the children of this school to-day, and in the afternoon she and a large number of friends visited the school to see the children partaking of the same".

A similar entry in 1889 refers to the closing of the school for half a day "to attend Madame Patti's distribution of charities at the village of Ystradgynlais".
.

Ewch i ddewislen ysgolion Ystradgynlais