Yng nghyhoeddiad 1840 o Gyfeirlyfr Robson ar Ogledd Cymru rhoddwyd y ‘bonedd’ i gyd gyda’i gilydd fel a ddangosir ar y dudalen olaf, ac yna’r rhestr o bobl fasnach yr ardal yn nhrefn y wyddor – sy’n cynnwys cymysgwch rhyfedd o swyddi wrth ymyl ei gilydd, a hyd yn oed ar gyfer yr un person !

Mae’r rhestr yn rhoi syniad da i ni o’r fasnach arferol oedd i’w gael mewn tref farchnad Fictoraidd tua 1840. Roedd yna lawer o bobl oedd yn arbenigo mewn gwneud pethau’n lleol megis gwneuthurwyr gwlanen, chwareli llechi, a llosgwyr calch ar gyfer cynhyrchu gwrtaith, ond hefyd cryddion, teilwriaid a groseriaid fel ag yr oedd yn y rhan fwyaf o drefi.
Cigydd oedd Evan Jones oedd hefyd yn gwerthu cwrw, a John Jones (un o bump ar y rhestr yma!) oedd yn Of ond roedd hefyd yn gwerthu cwrw ! Roedd un o’r John Jones's arall yn gwerthu meddyginiaethau, bwyd a defnydd – ond o leiaf nid oedd yn gwerthu cwrw ! Efallai mai un o’r rhai rhyfeddaf o’r rhestr hon oedd hyd yn oed un arall o’r JJ's – roedd yn rheolwr banc oedd yn gwerthu glo ! Mae mwy o enghreifftiau yn nhrefn yr wyddor o gyfeirlyfr masnach 1840 ar y dudalen nesaf...

Yn ôl i ddewislen ennill bywoliaeth ym Machynlleth
.