Mae Llanbedr Castell-paen yn blwyf mawr ar dir uchel yn llawn ffermydd bychain a phorfa mynydd. Mae wedi bod yn dir anodd i wneud bywoliaeth ohono erioed, yn enwedig yn ystod oes Fictoria. Yn groes i Llowes a Chleirwy nid oedd yno ddim o’r tir ffrwythlon fel oedd yn y ffermydd yn Nyffryn Gwy. Roedd yr adroddiad ar gyfrifiad 1851 yn dweud mai’r rheswm am y lleihad yn y boblogaeth oedd fod gweithwyr a’u teuluoedd yn symud i ardaloedd y pyllau glo yn Sir Forgannwg a Sir Fynwy i chwilio am waith.

Cymharwch y graff yma gyda graffiau cymunedau eraill yr ardal.
A yw’r newidiadau mewn poblogaeth yn wahanol?
Os oes yna wahaniaethau, beth yw’r rhain?

Yn ôl i ddewislen poblogaeth Y Gelli