Mae Map y Degwm 1840 yn dangos rhywbeth
go anarferol. Mae’n dangos darn mawr o dir wedi’i rannu’n gaeau o leiniau,
neu stribedi cul, ac mae’r cofnodion sy’n mynd gyda’r map yn galw’r tir
yma yn "Common Field" , Cae Cymunedol
neu Gytiroedd. Yn yr oesoedd canol rhannwyd tir âr yn lleiniau cul i’w
rhannu wedyn rhwng y pentrefwyr. Byddai pob pentrefwr yn cael yr un nifer
o leiniau, a byddent yn cael eu dosbarthu fel bod pawb yn cael eu rhan
o dir da a thir salach. Yn ogystal â hyn, roedd hawl gan y pentrefwyr
i droi eu hanifeiliaid i’r tir comin agored i bori. Mae’r map isod yn
dangos bod y system hynafol hon yn dal mewn bodolaeth yn Llyswen yn 1840.
Rydym wedi lliwio’r lleiniau fel y gallwch weld pwy oedd yn defnyddio’r
tir. Mae’r tabl isod yn rhestru eu henwau.
MAPIAU’R DEGWM
Yng nghyfnod Fictoria roedd yn rhaid i bawb bron dalu degwm i Eglwys Loegr. Ar ddechrau’i theyrnasiad daeth y degwm i fod yn dreth ar eich eiddo. Lluniwyd mapiau i ddangos pa eiddo oedd gan bawb
Lleiniau Mr William Jones, Lower House
Farm. 
Lleiniau John Badham, Upper House 
Tir yr eglwys a ddefnyddiwyd gan wahanol
denantiaid 
Lleiniau Anne Thomas o bentref Llyswen
Llain unigol Walter De Winton, Maesllwch
Llain Thomas Lawrence o bentref Llyswen