Llanfair-ym-Muallt
Eglwysi a chapeli
  1-Ailadeiladu ac adnewyddu  
 

Roedd llawer o newidiadau mewn crefydd ar hyd a lled y wlad yn ystod oes Fictoria. Roedd bron pawb yn mynychu rhyw eglwys neu gapel, yn y trefi beth bynnag. Efallai nad oedd holl bobl y wlad yn mynd i gapel neu eglwys, ond roedd gan pob eglwys ei chynulleidfa, ac mae capeli bach i'w gweld yn y lleoedd mwyaf anghysbell.

 
  Hen eglwys Llanafan FechanRoedd yr eglwysi yn rhan o Eglwys Loegr yng Nghymru ac roedd llawer o'r hen eglwysi plwyf yn cael eu hailadeiladu a'u hadnewyddu. Yng nghefn gwlad, yn arbennig, roedd llawer o'r hen eglwysi plwyf bron â mynd â'u pen iddynt, ac roedd rhai ohonynt yn edrych yn debycach i adeiladau ffermydd nag i eglwysi erbyn hyn. Yn ystod oes Fictoria cafodd llawer iawn o'r eglwysi hyn eu hailadeiladu gan benseiri a oedd yn gosod steil y cyfnod Fictoraidd arnynt. The new church at Llanafan FechanFelly, ar ôl yr adnewyddu, ychydig iawn o'r hen eglwysi a oedd yn arfer bod ar y safle oedd yn parhau. Mae'r llun sy'r tu uchaf yn llun o hen eglwys Llanafan Fechan cyn iddi gael ei hailadeiladu yn 1866. Sylwch ar y ffenestri bach, a'r to tyllog. Rhaid ei bod hi'n eglwys dywyll a gwlyb iawn i gynnal gwasanaeth ynddi. Mae'r llun sy'r tu uchaf ac ar y chwith yn llun o'r eglwys newydd yn Llanafan Fechan.  
 

The rebuilt Church of St MaryCafodd eglwys y plwyf yn Llanfair-ym-Muallt ei hadnewyddu a'i hehangu yn fuan ar ôl 1870, am fod llawer iawn o bobl yn dod i ymweld â'r dref. John Norton oedd y pensaer. Roedd lle i 450 o bobl yn yr eglwys newydd. Y gost am godi'r eglwys oedd £3,700. Rhoddodd Thomas Thomas, perchennog Pencerrig, £1000 tuag at yr adeilad. Cafodd eglwysi Llanelwedd, Crugcadarn a Gwenddwr eu hailadeiladu yn oes Fictoria hefyd.

Rhagor am eglwysi a chapeli ..
.

 
Yn ôl i'r top
Ewch i ddewislen Llanfair-ym-Muallt